🎋 Wysokość Wynagrodzenia Za Służebność Drogi Koniecznej

Służebność drogi koniecznej. Najbardziej popularna jest służebność drogi koniecznej, tzw. służebność drogowa, ale znane są także służebności przegonu, wypasu bydła, czerpania wody ze studni, oparcia budynku o mur sąsiada czy historyczna już służebność zbierania ściółki z cudzego lasu.

Bez znaczenia są hipotetyczne plany zmiany jej przeznaczenia np. z rolnej na budowlaną. Wiesława T., właścicielka działki rolnej, wystąpiła do sądu o ustanowienie drogi koniecznej przez sąsiednią działkę małżonków Lesława i Joanny M., przez którą od 20 lat dzięki ich uprzejmości sezonowo przejeżdżała (jej działka nie ma dostępu do drogi publicznej). Spośród kilku wariantów przeprowadzenia drogi koniecznej najbardziej racjonalne okazało się zachowanie dotychczasowego sposobu dojazdu. Wymagało to wydzielenia drogi szerokości 6 m. Wszyscy uczestnicy wyrazili zgodę na taki jej przebieg. Wynikła jednak kwestia wysokości wynagrodzenia. Kodeks cywilny mówi o nim, ale ani słowa o tym, jak je ustalić. Jak wywłaszczenie Teren użytkowany rolniczo nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, może być jednak przeznaczony pod budownictwo mieszkaniowe na podstawie warunków zabudowy. Z tego względu sąd rejonowy uznał, że wynagrodzenie powinno być zbliżone do ceny, jaką można za ten grunt uzyskać, gdyby sprzedano go pod zabudowę. Za podstawę ustalenia wynagrodzenia przyjął rynkowe stawki za metr kwadratowy działki z przeznaczeniem na cele mieszkalne i wynagrodzenie określił na 24 tys. zł. Sąd Okręgowy we Wrocławiu utrzymał orzeczenie. Sprawa trafiła jednak do Sądu Najwyższego z tego powodu, że wynagrodzenie było wygórowane. Sąd Najwyższy uwzględnił zarzuty. Wskazał, że droga konieczna jest rodzajem wywłaszczenia, tyle że ze względu na cel prywatny. Ile się należy – Nie jest to jednak odszkodowanie, nie powinno więc przekraczać wartości zajętej działki – wskazała w uzasadnieniu sędzia Teresa Bielska-Sobkowicz. I dodała, że można uwzględnić zmianę przeznaczenia gruntu, ale nie wystarczą do tego same plany, a w tym wypadku nawet ich nie było. Poza tym wynagrodzenie należy się tylko na przyszłość, od dnia prawomocnego ustanowienia służebności. Prof. Bartosz Rakoczy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika zajmujący się problematyką służebności podkreśla, że ponieważ prawo nie reguluje zasad ustalania wynagrodzenia za służebność drogi koniecznej, wskazane byłoby wypełnienie tej luki. Sądy zwykle orzekają jednorazowe wynagrodzenie, czyli z góry, może więc z czasem okazać się zbyt niskie. Korzystniejsze dla właściciela działki obciążonej jest ratalne wynagrodzenie.

72) sprzeciwiał się ustanowieniu służebności drogi koniecznej po działce (), wskazując, że nie toczyło się postępowanie spadkowe po J. K., wysokość wynagrodzenia za ustanowienie służebności jest niska, a wnioskodawczyni w dacie zakupu nieruchomości miała świadomość braku dostępu działki () do drogi publicznej.
Pieniądze i Prawo Data publikacji Nie ma Pan takiego obowiązku. Jeżeli sąsiad domaga się od Pana ustanowienia służebności drogowej, musi liczyć się z tym, że będzie musiał zapłacić Panu wynagrodzenie. Wynika to jasno z art. 145 § 1 Kodeksu cywilnego. Przewiduje on, że w przypadku gdy nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna). Kodeks cywilny wskazuje, że przeprowadzenie drogi koniecznej powinno nastąpić z uwzględnieniem potrzeb nieruchomości niemającej dostępu do drogi publicznej. Powinno się to odbyć z jak najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które ma prowadzić droga. Jak wynika z powyższego przepisu, służebność drogi koniecznej ustanawiana jest za wynagrodzeniem na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej (właścicieli nieruchomości obciążonych). Powszechnie przyjmuje się, że wynagrodzenie przysługuje właścicielowi nieruchomości obciążonej także wówczas, gdy nie poniósł żadnej szkody w związku z ustanowieniem służebności. Jest ono ceną za prawo korzystania z drogi koniecznej, a nie odszkodowaniem. Obok wynagrodzenia jednorazowego dopuszczalne jest również ustalenie wynagrodzenia w formie świadczeń okresowych. Może ono mieć charakter świadczenia pieniężnego lub świadczenia w naturze. Wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej jako świadczenie pieniężne może być waloryzowane. Artykuł 145 nie określa zasad ustalania wynagrodzenia za ustanowienie służebności. Jednak powinno tu być uwzględnione zwiększenie wartości nieruchomości, która uzyskała dostęp do drogi publicznej oraz obniżenie wartości nieruchomości służebnej. Zakład proponuje mi jednorazowe wynagrodzenie za ustanowienie służebności w wysokości 3120 zł. Kwotę tę wyliczył w następujący sposób: 78 metrów długości x 2 metry szerokości = 158 m 2. 158 x 200 wartość działki x 0,1 współczynnik korzystania = 3120 zł. Czy wysokość proponowanego wynagrodzenia jest odpowiednia oraz na co
04-09-2012 18:03Czy na właścicielu nieruchomości z ustanowioną służebnością gruntową ciążą jakieś obowiązki? Franciszek prawa i obowiązki wynikające z ustanowienia drogi koniecznej najlepiej jeśli właściciel nieruchomości władnącej oraz właściciel nieruchomości obciążonej "rozłożyli" między sobą Małgorzata Ślińska1 z 1Wszelkie prawa i obowiązki wynikające z ustanowienia drogi koniecznej najlepiej jeśli właściciel nieruchomości władnącej oraz właściciel nieruchomości obciążonej "rozłożyli" między sobą Małgorzata ŚlińskaW związku z obciążeniem działki służebnością drogi koniecznej, mam dwa pytania. Czy jako właściciel działki obciążonej mam obowiązek odśnieżania tego odcinka mojej drogi, którą użytkuje osoba korzystająca, czy też należy to do niej (mnie potrzebna jest jedynie połowa tej drogi)? Czy na tej drodze osoba, która korzysta ze służebności ma prawo parkowania pojazdów, czy tylko prawo przejazdu i przechodu? Ustanowienie służebności gruntowej, zwanej służebnością drogi koniecznej, polega na wyznaczeniu przez właściciela obciążonej nieruchomości pasa, który będzie przeznaczony na dostęp do nieruchomości władnącej. Przy czym przez dostęp rozumieć należy możliwość dojścia, dojazdu lub - w warunkach wiejskich - przepędu zwierząt. Za zgodą obu stron Jeżeli służebność ustanowiono zgodnie, na mocy umowy zawartej przed notariuszem, wówczas strony same ustalają sobie warunki, czyli sposób przeprowadzenia drogi koniecznej, wysokość wynagrodzenia (zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego: "właścicielowi nieruchomości obciążonej przysługuje wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej, chociażby nie ponosił z tego tytułu żadnej szkody"), i inne konieczne kwestie - w tym porządkowe - oraz wskazanie, kto i w jakim zakresie będzie miał obowiązek utrzymywania drogi koniecznej w należytym stanie sądu Jeżeli między sąsiadami nie było zgody, wówczas służebność zostaje ustanowiona orzeczeniem sądu. Przy czym sąd ma obowiązek wyznaczyć tak drogę, aby w jak najmniejszym stopniu obciążała ona grunty, przez które ma przechodzić. Orzeczenie sądu będzie również rozstrzygać co do wysokości należnego wynagrodzenia. Nie rozstrzyga ono jednak innych problemów, wynikających z codziennego użytkowania drogi. Pomocne w tym zakresie zasady oparte są na piśmiennictwie i orzecznictwie dotyczącym służebności. Wynika z nich, iż właściciel nieruchomości władnącej musi wykonywać przysługującą mu służebność gruntową tak, aby niwelować uszczerbek i niedogodności właściciela nieruchomości obciążonej, a nie tylko według swej maksymalnej wygody. W sytuacji naruszenia powyższej zasady, czyli działań celowo utrudniających właścicielowi korzystanie z obciążonej nieruchomości, przysługuje mu roszczenie o zakazanie zachowań sprzecznych z zakresem służebności, a także roszczenie o jej zmianę lub w szczególnych sytuacjach nawet o zniesienie służebności. Zasadą jest również obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej przez właściciela nieruchomości władnącej. Będzie on zatem musiał ponosić koszty konserwacji, naprawy, obsługi drogi koniecznej, w tym także koszty sprzątania, administrowania, ochrony, oświetlenia itp. Oczywiście właściciel nieruchomości władnącej ma prawo wstępu na nieruchomość obciążoną w celu dokonywania konserwacji, napraw i remontów urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności; nie musi też pokrywać rachunków firmy usługowej, jeśli sam potrafi i chce odśnieżyć czy też posprzątać drogę. Wymienione obowiązki spoczywają na właścicielu nieruchomości władnącej, gdyż to on jest osobą czerpiącą korzyści z tej służebności. Co więcej - obowiązek ten spoczywa na nim nawet wtedy, gdy urządzenia wykorzystywane są także do własnych potrzeb przez właściciela nieruchomości obciążonej. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16 poz. 93 z 1964 r. ze zmianami).Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład>
Zniesienie służebności za wynagrodzeniem. Służebność drogi koniecznej przez zabytek. Naruszenie posiadania służebności. Służebność przesyłu na rzecz gminy. Służebność drogi koniecznej a dojazd samochodem. Postanowienie wstępne w sprawie o ustanowienie służebności przesyłu. Waloryzacja wynagrodzenia za ustanowienie Lipiec 10, 2014 Istota służebności drogi koniecznej polega na obciążeniu innej nieruchomości poprzez ustanowienie na niej prawa wkraczania na jej teren w celu uzyskania dostępu do drogi publicznej lub budynków gospodarskich. Owa służebność ustanawiana jest jednak za wynagrodzeniem, które ma poniekąd zrekompensować właścicielowi obciążonej nieruchomości ograniczenie w jej korzystaniu. Od czego zależy jego wysokość? Wobec treści art. 145 sąd ma obowiązek orzec o wynagrodzeniu dla właściciela nieruchomości obciążonej z urzędu. Z drugiej strony może on zrzec się tego wynagrodzenia. W razie jednak wyrażenia tylko braku zgody na zaproponowane przez drugą stronę wynagrodzenie, sąd powinien przeprowadzić odpowiednie postępowanie dowodowe. Wynagrodzenie może mieć charakter świadczenia okresowego i jednorazowego. Gdyby ustawodawca zamierzał wprowadzić tylko jedną z w/w postaci, to niewątpliwie musiałoby to znaleźć wyraz w treści art. 145 Wynagrodzenie za ustanowienie drogi koniecznej (art. 145 i 146 nie podlega zmianie także wówczas, gdy obowiązek jego zapłaty określony został w formie świadczeń okresowych (III CZP 46/86). Wyjątek Zasada ustanawiania wynagrodzenia za ustanowienie służebności doznaje jednak wyjątku, który został wskazany w orzecznictwie Sądu Najwyższego (III CZP 68/70). Ustanawiając drogę konieczną na podstawie art. 145 sąd w szczególnie uzasadnionych wypadkach, ze względu na niewielki obszar nieruchomości obciążonej i konfigurację obu nieruchomości, może zamiast wynagrodzenia pieniężnego ustanowić służebność gruntową na nieruchomości wnioskodawcy, polegającą na korzystaniu z przygranicznego pasa gruntu tej nieruchomości na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości obciążonej drogą konieczną, jeżeli odpowiada to interesowi społeczno-gospodarczemu. Wynagrodzenie Kwestię wynagrodzenia w znaczniej mierze wyklarowało orzecznictwo. Przede wszystkim warto wskazać na orzeczenie Sądu Najwyższego (V CSK 491/12), iż ustawodawca w art. 145 § 1 nie nakazał, jak to uczynił w przypadku służebności przesyłu (art. 3052 § 1 aby wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej było odpowiednie. Posłużył się słowem wynagrodzenie bez przymiotnika „odpowiednie”. Użycie tego przymiotnika oznacza, że przewidziane wynagrodzenie powinno być ustalane każdorazowo indywidualnie i dostosowane do okoliczności istotnych w danej sprawie. W swoim czasie zastanawiano się, jak ma się kwestia poniesienia szkody do wynagrodzenia za ustanowienie służebności. Przede wszystkim należy wskazać, iż wynagrodzenie ma szerszy zakres aniżeli odszkodowanie. Jednakże powstanie szkody musi być przez sąd brane pod uwagę przy określeniu wysokości wynagrodzenia, choć należy się ono właścicielowi nieruchomości obciążonej także wtedy, gdy żadnej szkody nie poniósł. Owe stanowisko doprecyzował Sąd Najwyższy w orzeczeniu IV CSK 264/09: wynagrodzenie za ustanowienie drogi koniecznej należy się właścicielowi nieruchomości obciążonej bez względu na poniesienie szkody na skutek ustanowienia służebności i obejmuje wszystkie koszty i nakłady na urządzenie i utrzymanie drogi w zakresie, w jakim uprawniony ze służebności nie ponosi ich bezpośrednio. Wynagrodzenie, o jakim mowa, może także obejmować wyrównanie uszczerbku majątkowego, jaki właściciel nieruchomości obciążonej poniósł na skutek ustanowienia służebności drogowej, jednakże w takim przypadku właściciel nieruchomości obciążonej powinien wykazać, że go poniósł. Warto jednak wskazać nieco inne podejście do obu instytucji. Sąd Najwyższy w orzeczeniu V CSK 3/12 uznał, że wynagrodzenie z art. 145 § 1 jest w istocie – ujmując w uproszczeniu – synonimem odszkodowania, a co za tym idzie, zasądzone przez sąd wynagrodzenie na podstawie tego przepisu nie powinno przenosić wysokości odszkodowania.

IV CSK 525/17, Ustalenie wysokości wynagrodzenia za służebność drogi koniecznej. - Postanowienie Sądu Najwyższego

Ile kosztuje służebność drogowa? Opłaty za ewentualną służebność drogową to czynnik, który warto wziąć pod uwagę jeszcze przed podjęciem decyzji o zakupie danego gruntu. Wyjaśniamy, ile mogą wynosić opłaty. Niektóre działki cechują się dość okazyjną ceną ze względu na brak odpowiedniej drogi dojazdowej. Niska cena to ogromny atut w czasach dynamicznego wzrostu kosztów zakupu gruntów pod zabudowę oraz materiałów budowlanych. Oczywiście, pewien rabat związany z brakiem dobrej drogi dojazdowej ma swoje uzasadnienie. Chodzi o możliwe spory z sąsiadami. Warto również pamiętać o wynagrodzeniu dla sąsiada za ustanowienie służebności drogowej. To ważna kwestia, ponieważ przepisy dotyczące takiej zapłaty za służebność nie są precyzyjne. W efekcie trzeba posiłkować się orzecznictwem sądowym. Przyglądają mu się eksperci portalu Służebność drogowa - właściciel obciążonej działki może zrzec się wynagrodzenia Przepisy kodeksu cywilnego nie tłumaczą dokładnie, jak należy ustalać wynagrodzenie za służebność drogową. Artykuł 145 KC wskazuje jedynie, że właściciel nieruchomości gruntowej nieposiadającej odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub przynależnych budynków gospodarskich, może żądać od sąsiadów ustanowienia służebności drogowej (służebności drogi koniecznej) za odpowiednim wynagrodzeniem. Najlepszym wariantem pod względem czasowym i kosztowym wydaje się ustalenie zasad służebności w drodze porozumienia sąsiedzkiego. Jest to jednak dość rzadki wariant. W praktyce sprawy związane ze służebnością drogową często trafiają na wokandę. Wówczas sąd jest zobowiązany do ustalenia wysokości wynagrodzenia za taką służebność. Wyjątek dotyczy jedynie sytuacji, w której właściciel obciążonej nieruchomości zrzekł się zapłaty. Zrzeczenie może oczywiście mieć miejsce również na etapie negocjacji między sąsiadami. Służebność drogi a przepisy prawa podatkowego Sąd podczas badania sprawy związanej ze służebnością drogową bierze pod uwagę między innymi spadek wartości nieruchomości obciążonej oraz wzrost wartości nieruchomości władnącej (potrzebującej służebności). Trzeba jednak podkreślić, że wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej przysługuje właścicielowi obciążonej działki nawet jeśli nie poniósłby on z tego tytułu żadnej szkody (zobacz Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2000 r. o sygnaturze akt V CKN 43/00). Wynagrodzenie związane ze służebnością drogową na pewno powinno pokrywać wszystkie koszty przygotowania i utrzymania drogi, których nie ponosi bezpośrednio właściciel nieruchomości władnącej (pozbawionej wcześniej odpowiedniego dojazdu). W tym kontekście warto powołać się na Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2002 r. (sygn. akt I CKN 573/00). Ewentualna propozycja jednej ze stron dotycząca wysokości wynagrodzenia niewiele zmienia, ponieważ sąd nie będzie nią związany. Wspomniane wynagrodzenie może mieć charakter jednorazowy lub powtarzalny (okresowy). W tym drugim przypadku, właściciel nieruchomości władnącej powinien wnosić opłaty przez cały czas trwania służebności. Nie może być to jednak okres nieograniczony czasowo. W doktrynie nie ma pewności, czy świadczenie okresowe może zostać zmodyfikowane w razie nadzwyczajnej zmiany stosunków gospodarczych. Dość często okazuje się, że sąd orzekając o wysokości wynagrodzenia za służebność drogową bierze pod uwagę przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Artykuł 13 ustęp 3 tego aktu prawnego mówi, że roczna wartość służebności dla celów podatkowych jest ustalana jako 4% wartości nieruchomości obciążonej. Inne koszty ustanowienia służebności Wynagrodzenie dla właściciela nieruchomości obciążonej to nie jedyny koszt, który powinien brać pod uwagę właściciel działki potrzebujący dojazdu. Trzeba też doliczyć sądową opłatę stałą za wniosek o ustanowienie drogi koniecznej (200 zł) oraz opłatę za wpis służebności do księgi wieczystej (kolejne 200 zł). Dodatkowe koszty będą związane z wynagrodzeniem za opinie biegłych. Co ważne, ustanowienie służebności drogowej nie jest neutralne podatkowo. Osoba korzystająca z takiej służebności zwykle będzie musiała zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych (w wysokości 1% wynagrodzenia za służebność). Właściciel nierolnej działki obciążonej służebnością płaci natomiast PIT od otrzymanej kwoty. Autor: Andrzej Prajsnar, ekspert portalu Przygotuj się do stosowania nowych przepisów! Poradnik prezentuje praktyczne wskazówki, w jaki sposób dostosować się do zmian w podatkach i wynagrodzeniach wprowadzanych nowelizacją Polskiego Ładu. Tyko teraz książka + ebook w PREZENCIE
Chcesz wiedzieć, na czym polega służebność drogi koniecznej oraz kto jest zobowiązany zapłacić podatek w związku z jej ustanowieniem i ile on wynosi? Przeczytaj artkuł i sprawdź, jakie następstwa niesie ze sobą służebność odpłatna i nieodpłatna.
Nie zawsze jest możliwość, aby dogadać się z sąsiadem, by móc korzystać z jego działki w celu dojazdu do własnej posesji. Jedynym rozwiązaniem jest sądowe ustanowienie drogi koniecznej. W jaki sposób można ustanowić drogę konieczną? Czym jest droga konieczna? Art. 145 Kodeksu cywilnego określa, że jeśli do nieruchomości lub budynków gospodarczych do niej przynależących nie ma dojazdu z drogi publicznej, to właściciel takiej nieruchomości może żądać od właściciela sąsiednich gruntów ustanowienia służebności drogi, czyli drogi koniecznej za odpowiednim wynagrodzeniem. Przeprowadzenie takiej drogi uwzględnia potrzeby nieruchomości bez dojazdu przy jak najmniejszym obciążeniu sąsiednich gruntów. Droga konieczna ogranicza prawo do dysponowania nieruchomością, ponieważ stanowi obciążenie prawa własności dla właściciela sąsiednich gruntów. Jak ustalić drogę konieczną? Drogę konieczną można ustalić polubownie za pomocą aktu notarialnego lub na mocy postanowienia sądowego. Jeśli nie ma sporu między stronami, to najlepiej jest taką umowę przeprowadzić za pomocą aktu notarialnego. Jest ona zawierana między właścicielem nieruchomości a nabywcą drogi koniecznej. Drugą możliwością ustanowienia drogi koniecznej jest postępowanie sądowe. Dochodzi do niego wtedy, gdy brak jest możliwości porozumienia się z sąsiadem. Prawo do drogi koniecznej można nabyć w wyniku zasiedzenia, czyli spełnienia do tego określonych przesłanek: upływu określonego czasu,nieprzerwanego posiadania służebności,trwałego i widocznego urządzenia (celowa aktywność człowieka np. ścieżka lub droga dojazdowa). Wniosek o drogę konieczną – co powinien zawierać? Wniosek o ustalenie drogi koniecznej należy złożyć w kilku sytuacjach: gdy w ogóle nie ma dostępu do drogi publicznej;gdy nie ma żadnego uregulowanego prawnie dostępu do drogi publicznej. Nawet jeśli dojazd do drogi publicznej jest na zasadzie sąsiedzkich stosunków grzecznościowych;jeśli nieruchomość przylega do drogi publicznej, lecz dostęp do niej jest nieodpowiedni. Wniosek do sądu o drogę konieczną może złożyć właściciel, współwłaściciel lub wieczysty użytkownik nieruchomości. W takim postępowaniu uczestniczą właściciel i wszyscy współwłaściciele (o ile są) nieruchomości, przez którą ma przechodzić droga dojazdowa do posesji bez dojazdu. Bardzo często w toku postępowania wzywany jest biegły geodeta i inni właściciele nieruchomości, przez które może przebiegać droga dojazdowa. We wniosku należy również wskazać wysokość wynagrodzenia, które będzie ustanowiona za korzystanie z drogi koniecznej. Proponowane wynagrodzenie może być miesięczne lub roczne. Wniosek należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym dla danej nieruchomości. Składając go, należy uiścić opłatę sądową w wysokości 200 zł. Gdy służebność drogi nie jest już potrzebna, to właściciel obciążonej nieruchomości może żądać jej zniesienia. Służebność może również wygasnąć, jeśli nie będzie stosowana przez 10 lat – Kodeks cywilny art. 293 § 1. Jaki jest odpowiedni dostęp do drogi publicznej? Ustawodawca nie sprecyzował, jaki jest właściwy dostęp do drogi publicznej. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego za odpowiedni dostęp uznaje się taki, który zapewnia właścicielowi swobodny dostęp do nieruchomości. Tym samym ustalenie, jaki dostęp do drogi jest niezbędny, rozpatrywane jest indywidualnie. Dostęp musi umożliwiać właścicielowi korzystanie z całej nieruchomości oraz budynków wchodzących w jej skład. Jeśli właściciel posesji nie może korzystać okresowo z drogi np. w czasie zimy, to nie przysługuje mu prawo do drogi koniecznej. Właściciel może sobie taką drogę uczynić zdatną do użytku. Nie można ustanowić prawa do drogi koniecznej, aby skrócić trasę do drogi publicznej. Wg wyroku Sądu Najwyższego służebność może być ustalona, jeśli przemawia za tym interes społeczno-gospodarczy, a właściciel takiego gruntu „nie może we własnym zakresie usunąć zaistniałych trudności”. Jakie jest wynagrodzenie za służebność drogi koniecznej? Za ustanowienie służebności drogi koniecznej właścicielowi obciążonej nieruchomości należy się zadośćuczynienie. Jego wysokość jest ustalana na podstawie opinii biegłego geodety. Zadośćuczynienie zasądzone jest jako jednorazowe świadczenie. W orzecznictwie stosuje się również okresowe wypłaty zadośćuczynienia. Zdj. główne: Valentin Salja/ LMuNzGB.