Badanie USG 3 trymestru wygląda jak każde inne badanie ultrasonograficzne w czasie ciąży. Może potrwać godzinę. Podczas badania ocenia się pięć parametrów biofizycznych: czynności serca płodu (FHR), napięcia mięśniowego płodu, ruchów płodu , ruchów oddechowych płodu, ilości płynu owodniowego .
Badania USG nie tylko pozwalają sprawdzić płeć twojego nienarodzonego dziecka, ale przede wszystkim zwiększają szansę na urodzenie dziecka zdrowego. W czasie ciąży będziesz miała co najmniej trzy badania USG (ultrasonograficzne). Kiedy pierwsze badanie USG Pierwsze (dopochwowe) badanie USG robi się zwykle między 8. a 14. tygodniem ciąży. Lekarz określa, który to tydzień ciąży i czy ciąża jest pojedyncza. Lekarz poda ci też przewidywany termin porodu. W 12. tygodniu można już wykluczyć niektóre wady genetyczne i rozwojowe, dzięki zmierzeniu grubości fałdu karkowego dziecka. Drugie USG, tzw. połówkowe – przez brzuch - robi się między 18. a 24. tygodniem ciąży (dokładny termin ustala lekarz). Lekarz sprawdza, jak rozwijają się narządy wewnętrzne ( serce, nerki), a także rączki, nóżki. Zobaczysz całkiem wyraźnie swoje dziecko. Będziesz mogła nawet policzyć paluszki u rąk i stóp. Wtedy też można z dużym prawdopodobieństwem określić, czy masz dziewczynkę czy chłopca. W tym okresie lekarz ogląda czaszkę dziecka, jego kręgosłup oraz serce, żeby wykluczyć wady wrodzone. Ich wczesne wykrycie jest dlatego takie ważne, bo niektóre z nich mogą być leczone w łonie matki. Trzecie USG robi się między 28. a 32. tygodniem ciąży. Lekarz ocenia wtedy stan łożyska, ilość wód płodowych, potrafi podać przybliżoną wagę dziecka (i prognozowaną na datę porodu) oraz ułożenie dziecka. Widać, czy dziecko jest ułożone prawidłowo, czyli główką w dół, czy też odwrócone jest pupą. Jak często wykonuje się USG w ciąży? Badania są bezpieczne dla dziecka i po pierwszym trymestrze mogą być wykonywane nawet podczas każdej wizyty, jeśli jest taka konieczność. Ale na pewno, w przypadku zdrowej ciąży, trzy badania USG zupełnie wystarczą. USG 3D. A może 4D? Jeśli rodzicom nie dość widoku maluszka pływającego w wodach płodowych, to współczesna technika może zafundować im świetną zabawę. Jest to USG 3D lub jeszcze nowocześniejsze (i droższe) USG 4D, które pozwala na oglądanie trójwymiarowego obrazu w ruchu, z waszym dzieckiem w roli głównej. Z medycznego punktu widzenia, takie USG nie jest konieczne, ale sprawia niewątpliwie wielką przyjemność rodzicom. Widać na nim nie tylko zarys maluszka (jak na zwykłym USG), ale też jego usta, miny, jak otwiera oczy czy wkłada paluszek do buzi. Tyle, że nagranie na płytę DVD takiego filmiku kosztuje przynajmniej 200 złotych.Oferta naszego Centrum Medycznego. Misją Centrum Medycznego Mami Clinic jest zapewnienie kompleksowej opieki zdrowotnej w warunkach przyjaznych matce i dziecku. Placówka mieści się w Warszawie na Woli, jest to przychodnia dla dzieci dorosłych. Dokładamy wszelkich starań, aby nasi najmłodsi oraz dorośli pacjenci czuli się u nas komfortowo.
Kobieta w ciąży szczególnie dba o kondycję swojego organizmu, w którym rozwija się nowe życie. Istotnym jest również to, by monitorowała swój stan zdrowia poprzez odpowiednie badania w ciąży. Na pierwszej wizycie, a także każdej kolejnej, lekarz przeprowadza wywiad oraz wykonuje pomiar masy ciała i pomiar ciśnienia tętniczego. Około 10 tygodnia ciąży lekarz położnik jednoznacznie może stwierdzić obecność ciąży w jamie macicy poprzez pierwsze badania czynności serca płodu. Więcej o istotnych badania usg w ciąży dowiesz się w artykule o badaniach prenatalnych na naszym blogu Ta pierwsza wizyta zapada rodzicom w pamięć, gdyż wtedy słyszą bicie serca maluszka. To również moment, gdy lekarz zleca najwięcej badań, zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Jakie badania laboratoryjne w ciąży? Kalendarz badań w ciąży – do 10. tygodnia Morfologia krwi – badanie ogólne Na pierwszej wizycie lekarz zleca przede wszystkim morfologię krwi. Badanie to ma na celu wczesne wykrycie ryzyka anemii, gdyż większość kobiet w ciąży jest podatnych na spadki hemoglobiny, małopłytkowość i inne odchylenia od normy. Dzięki morfologii możemy też dowiedzieć się, czy w organizmie matki nie toczy się stan zapalny – wskazuje na to podwyższony poziom leukocytów. Badanie ogólne moczu Ze względu na krótką cewkę moczową i jej bliskie sąsiedztwo z odbytem, kobieta w ciąży jest szczególnie narażona na zakażenia układu moczowego. Hormony ciążowe natomiast powodują rozluźnienie mięśni dróg moczowych, a to ułatwia przedostanie się drobnoustrojów do organizmu. Często też zakażenie przebiega bezobjawowo, dlatego tak istotne jest badanie w kierunku tej dolegliwości. Choroba jest bardzo groźna zarówno dla kobiety w ciąży, jak i płodu. Badanie moczu jest całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne. Podobnie jak morfologia krwi, badanie ogólne moczu, jest powtarzane wielokrotnie w czasie ciąży. Grupa krwi i czynnik Rh Badanie grupy krwi i czynnika Rh to badanie, które pozwoli nam określić, czy istnieje ryzyko wystąpienia konfliktu serologicznego. Jeśli czynnik Rh okaże się ujemny, kobieta objęta jest tzw. immunoprofilaktyką (po każdym krwawieniu w ciąży, profilaktycznie pomiędzy 28 a 30 tygodniem ciąży, otrzyma także w większości przypadków immunoglobulinę anty-D po porodzie, to hamuje wytwarzanie szkodliwych przeciwciał). Określenie grupy krwi jest również koniecznie na wypadek ewentualnej konieczności przetoczenia krwi, np. podczas porodu. Ryzyko wystąpienia konfliktu serologicznego jest jednak w tym przypadku kluczowe, gdyż wpływa na dalszy rozwój płodu. Odczyn Coombsa, czyli przeciwciała odpornościowe (inaczej przeciwkrwinkowe) To kolejne badanie, wpisane w kalendarz badań w ciąży, umożliwiające wykrycie przeciwciał przeciwko krwinkom czerwonym, które wykazują zdolność wiązania się z antygenami erytrocytów. Może to skutkować ich szybkim niszczeniem krwinek czerwonych prowadzącym do wystąpienia niedokrwistości hemolitycznej. Badanie stężenia glukozy we krwi na czczo W pierwszym okresie ciąży przeprowadza się badanie poziomu glukozy czczo. Jeśli stężenie glukozy we krwi w ciąży na czczo nie przekracza 92 mg/dl, oznacza to, że jest prawidłowe. Jeżeli jednak znajduje się w przedziale 92-125 mg/dl, kobieta musi wykonać test obciążenia 75 g glukozy. Standardowo wykonywany jest w połowie II trymestru ( po ukończonym 26 tygodniu ciąży). Test obciążenia glukozą polega na pobraniu krwi na czczo oraz po wypiciu 75 gram glukozy rozpuszczonej w 300 ml wody. Następnie krew badania jest po godzinie (norma do 180 mg/dl) i po dwóch godzinach (norma 153 mg/dl). Jeśli zostanie stwierdzona cukrzyca ciążowa, ciężarna musi zostać objęta pomocą ze strony diabetologa oraz wprowadzić odpowiednie zmiany w stylu życia, by uniknąć powikłań. Czasem sama zmiana żywienia i stylu życia nie wystarcza i lekarz diabetolog musi zlecić insulinę. VDRL – tzw. odczyn Wassermanna Jest to badanie w kierunku kiły. Jeżeli wynik na odczyn VDRL będzie dodatni, należy jak najszybciej przyjąć silny antybiotyk – najczęściej penicylinę. Kurację należy rozpocząć odpowiednio wcześnie, nim krętek kiły zajmie układ sercowo-naczyniowy oraz układ nerwowy. Mimo że zakażenia występują sporadycznie, niosą za sobą poważne konsekwencje. Kobieta w ciąży może zakazić płód, dlatego to badanie jest tak istotne w I trymestrze ciąży. Przeciwciała anty-HIV Dzięki temu badaniu możemy stwierdzić, czy w organizmie matki występują przeciwciała anty-HIV, które wskazują na zakażenie wirusem. To bardzo ważne badanie w ciąży, gdyż kobieta, która jest nosicielką wirusa, może go przekazać dziecku poprzez łożysko, podczas porodu lub podczas karmienia piersią. Dzisiejsza medycyna może temu jednak zapobiec – wcześnie wdrożone leczenie w okresie ciąży to aż 90 proc. szans na urodzenie zdrowego dziecka. Wyniki badań na HIV są poufne. Mimo że należą do badań obowiązkowych w ciąży, kobieta musi wyrazić pisemną zgodę na diagnostykę w tym zakresie. Badanie w kierunku toksoplazmozy – poziom przeciwciał IgG i IgM Badanie w kierunku toksoplazmozy jest bardzo ważne, gdyż choroba nie daje charakterystycznych objawów. Zazwyczaj towarzyszą jej dolegliwości zbliżone do grypy lub też przebiega bezobjawowo. Jest jednak możliwa do uniknięcia i całkowicie wyleczalna, dzięki wykryciu we wczesnym tygodniu ciąży. Toksoplazmoza jest chorobą odzwierzęca, wywołuje ją pierwotniak Toxoplazma gondii, istnieje więc duże prawdopodobieństwo, że została przebyta, np. w dzieciństwie. Jeśli przeciwciała IgG będą dodatnie, nie ma zmartwień o możliwe zakażenie w ciąży (a tylko takie jest groźne). Infekcja Toksoplazmozą w ciąży może spowodować wady u płodu, których większość możemy zauważyć w badaniach prenatalnych – Jak czytać badania prenatalne dowiesz się tutaj. Jeśli jednak IgG są ujemne, należy zachować szczególne środki ostrożności – przede wszystkim higiena podczas przygotowywania posiłków, dokładne mycie rąk , sprzątaniu kuwet kotów domowych Jeśli kobieta jest narażona na zarażenie toksoplazmozą, badanie jest powtarzane w kolejnych trymestrach ciąży. Kalendarz badań w ciąży obejmuje również przeciwciała IgM Toxoplazmozy, które świadczą o świeżej infekcji -gdy są dodatnie pilnie należy skontaktować się z lekarzem chorób zakaźnych, który ustali dalsze postępowanie. Badania w kierunku różyczki – poziom przeciwciał IgG i IgM Różyczka to choroba wirusowa, większość z nas kojarzy ją z okresu dzieciństwa. W ciąży prowadzi do wielu groźnych powikłań, stąd też badanie jest w harmonogramie diagnostyki do 10 tygodnia ciąży. Obecność przeciwciał IgG świadczy o tym, że przyszła mama była zaszczepiona bądź w przeszłości przechorowała różyczkę, jest więc uodporniona. Wynik dodatni przeciwciał IgM informuje o trwającej infekcji bądź też o tym, że wystąpiła w ostatnim miesiącu. Jeśli badanie nie wykazało przeciwciał, kobieta musi zachować ostrożność w kontaktach z dziećmi w wieku przedszkolnym. Badania HCV – ryzyko wirusowego zapalenia wątroby typu C To również bardzo istotne badanie, wykonywane przez upływem 10 tygodnia ciąży. Jeśli wynik będzie pozytywny, kobieta zostanie skierowana do poradni chorób zakaźnych. Badania prenatalne – w którym tygodniu ciąży należy wykonać? Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaleca przeprowadzenie badania w czasie przypadającym na 11- 14 tydzień ciąży. Badania w kierunku ryzyka wystąpienia wad genetycznych w tym Zespołu Downa i innych wad genetycznych, składają się z dwóch części. Należy wykonać: badania USG, tzw. USG genetyczne, zgodnie ze standardem FMF (Fetal Medicine Foundation – Fundacja Medycyny Płodowej) oraz przez lekarza posiadającego aktualny certyfikat uprawniający do przeprowadzenia badania badanie krwi – test PAPP-A: składający się z wolnej podjednostki HCG oraz białka PAPPA badanie wolnego DNA płodu, jakim jest test SANCO daje blisko 100% pewność co do wad genetycznych. Szczegóły tego nieinwazyjnego badania poznasz tutaj Czasem jeśli ryzyko wad genetycznych jest wysokie (powyżej 1:300) ciężarne decydują się na badania inwazyjne, głównie amniopunkcję, o zabiegu tym możesz przeczytać w naszym artykule. 15-20 tydzień ciąży – kalendarz badań przyszłej mamy Według Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, badania w ciąży przypadające na ten czas to pomiar masy ciała, pomiar ciśnienia tętniczego, morfologia krwi, badanie ogólne moczu. 15-20 tydzień ciąży to również czas, gdy lekarz może określić płeć dziecka. W czasie tzw. badania połówkowego, wykonywanego pomiędzy 18 a 22 tygodniem ciąży lekarz mierzy również długość kanału szyjki macicy. Jest to istotne z punktu widzenia zagrożenia porodem przedwczesnym, o czym możecie przeczytać tutaj. Pomiędzy 24 a 28 tygodniem – test obciążenia glukozą (OGTT) To badanie należy wykonać pomiędzy 24 a 28 tygodniem ciąży (najlepiej po ukończonym 26 tygodniu ciąży). Polega na trzykrotnym pobraniu krwi, w celu ustalenia poziomu glukozy- pierwszy raz na czczo, następnie po spożyciu 75 g glukozy oraz po 1h i 2h od pierwszego pobrania. U kobiet ciężarnych nawet jeden wynik, który odbiega od normy, jest wskazaniem do podjęcia kroków w celu łagodzenia cukrzycy ciążowej. Ważne jest kontrolowanie masy ciała przyszłej mamy. Badania w ciąży – 33-37 tydzień W tym tygodniu ciąży kobieta powinna wykonać badanie ogólne moczu. Oprócz tego należy wykonać morfologię krwi. Lekarz ginekolog pobiera też w tym okresie wymaz z pochwy i odbytu w kierunku bakterii – paciorkowce z grupy B (tzw. GBS), których obecność potwierdzona powoduje konieczność podawania antybiotyku w czasie porodu. Bakterie te nie są groźne dla ciężarnej, ale mogą wywołać zapalenie płuc o noworodka, dlatego podajemy w czasie porodu antybiotyk aby zmniejszyć populację bakterii w drogach rodnych i w ten sposób zabezpieczyć noworodka. Zgodnie z zaleceniami ministra zdrowia, w tym tygodniu ciąży należy też powtórzyć badanie przeciwciał anty-HIV oraz antygen HBs. W tym okresie w czasie badania ginekologicznego lekarz zwraca też uwagę na wydzielinę pochwową ponieważ jej zmiana na wodnisty charakter może oznaczać przedwczesne odpływanie wód płodowych, co jest groźne zarówno dla płodu jak i ciężarnej. Przygotowaliśmy specjalny artykuł o przedwczesnym odpływaniu wód płodowych. 38-39 tydzień ciąży 38-39 tydzień ciąży to powtórka cyklicznych badań. Lekarz powinien wykonać badania USG w celu oszacowania masy płodu. Przeprowadzi również pomiar ciśnienia tętniczego. W tym czasie często wykonywany jest zapis KTG. Jakie badania wykonać w 40 tygodniu ciąży? W 40 tygodniu ciąży, czyli bezpośrednio przed porodem, należy wykonać badanie ogólne moczu. Badanie to jest wykonywane bardzo często, podobnie jak pomiar ciśnienia tętniczego i pomiar masy ciała. W tym czasie ciąży, wykonywane jest często KTG, które sprawdza czynności serca płodu. Ginekolog w usg sprawdza też prawidłowość przepływów w naczyniach płodu, czyli wykonuje tzw. badanie przepływów Dopplera. Jak widać, w czasie ciąży przeprowadza się szereg różnorakich badań, a każde z nich jest bardzo istotne. Podczas konsultacji lekarz ginekolog dokładnie omawia wyniki z pacjentką, przez co przyszła mama może czuć się bezpieczna i spokojna o zdrowie swojego maleństwa.W trakcie badań prenatalnych przesiewowych w II trymestrze ciąży szczegółowo ocenia się narządy płodu. Sprawdza, czy także, czy nie występują cechy związane z zespołami genetycznymi, m.in. zespołem Downa, zespołem Edwardsa i zespołem Patau. W II trymestrze ciąży wykonuje się też badania diagnostyczne (rozstrzygające) w celu USG razem z testem PAPP-A powinno być wykonane między 11. a 14. tygodniem ciąży. Badania prenatalne w I trymestrze możesz poszerzyć o testy NIPT. Dlaczego warto je wykonać? USG genetyczne i test PAPP-A Badanie prenatalne tydzień ciąży, czyli tak zwane USG genetyczne z testem PAPP-A (testem podwójnym). Jest to pierwsze szczegółowe i według wielu źródeł, najważniejsze USG w ciąży. Może być wykonane dokładnie pomiędzy 11. tygodniem i 1 dniem, a 14. tygodniem i 1 dniem. Ponieważ wiadomo, że w I trymestrze zarodki rosną w takim samym tempie, to 11+1 odpowiada CRL (crown rump lenght – długość ciemieniowo-siedzeniowa) 45 mm,a 14+1 CRL 84 mm – jest to o tyle ważne, że często kobiety mają niezgodność wieku ciąży obliczonego według ostatniej miesiączki, a tym co widać w USG i może być tak, że zgłosicie się za wcześnie na to USG – tzn. jeżeli CRL jest mniejszy niż 45 mm – nie jest to wtedy duży problem, przelicza się wiek ciąży oraz umawia odpowiedni termin, lub za późno jeżeli CRL jest większe niż 84 mm – co już jest dużo większym problemem klinicznym, ponieważ nie można tego badania wtedy już wykonać. To nie jest tak, że lekarz nie chce… po prostu nie jest to możliwe po tym terminie. Idealnym momentem na wykonanie tego badania jest okres pomiędzy tygodniem. Ponieważ w 11. tygodniu dziecko jest jeszcze małe i niektórych narządów np. serca nie da się jeszcze szczegółowo ocenić, choć nie jest to obowiązkowy element tego badania, natomiast po 13. tygodniu dziecko zaczyna preferować pozycję „wyprostną” – czyli wygina główkę do tyłu – jakby się rozciągało i trudno jest wtedy prawidłowo zmierzyć zarówno CRL jak i przezierność karku (NT nuchal translucency) – badanie trwa wtedy często dłużej. Test PAPP-A (a tak naprawdę to powinno to się mówić „test podwójny” wg. FMF) jest badaniem przesiewowym w kierunku zespołu Downa oraz innych wad genetycznych – dostarcza nam też informacji o funkcji łożyska – o czym wiele pacjentek nie wie. Jest to zwykłe pobranie krwi mamy, które można wykonać już od skończonego 8. tygodnia do 13+6. Z wygody test jest zazwyczaj pobierany w dniu badania USG, natomiast nie jest to konieczne. Ja swoim pacjentkom zazwyczaj zlecam już tydzień przed USG – żeby w dniu badania mieć dostępny wynik i wydać pacjentce pełny opis. Badanie USG pomiędzy tygodniem ciąży ma 3 główne cele: Ocena wieku ciąży na podstawie długości CRL – czy wiek ciąży jest zgodny z tym obliczonym z ostatniej miesiączki, jeżeli jest ponad 5 dni różnicy to się weryfikuje na podstawie tego to pierwszy moment w którym możemy ocenić anatomię płodu. Istnieje wiele wad np. wytrzewienie lub anencefalia, które można już na tym etapie wykluczyć. Jednak jest też wiele innych wad np. wady kończyn lub wady serca, które na tym etapie nie są możliwe do szczegółowej oceny, dlatego tak istotne jest badanie w połowie ciąży – o czym napisze już nieba celem jest ocena ryzyka wystąpienia wad chromosomalnych z Zespołem Downa na czele. Jest to bardzo istotne, ponieważ jeśli nie wykonamy tego na tym etapie to w późniejszych badaniach USG takiej oceny nie będziemy mogli już dokonać. Samym badaniem USG w najlepszym wypadku możemy rozpoznać ok 80% płodów z zespołem Downa. To znaczy, że 1/5 dzieci, które urodzi się z zespołem Downa w USG wygląda ZUPEŁNIE prawidłowo. Jeżeli dodatkowo wykonamy test PAPP-A, który będzie zinterpretowany łącznie z USG genetycznym jesteśmy w stanie zwiększyć czułość badania do 95%. Zatem można to rozumieć tak, że test PAPP-A pomaga nam zidentyfikować te chore dzieci, które w USG wyglądały PRAWIDŁOWO. Dlatego test PAPP-A na świecie np. w UK czy Niemczech jest refundowany u każdej kobiety. Jest to badanie wskazane właśnie wtedy, jeżeli w USG wszystko jest dobrze. Jeśli w USG widzimy wady lub podejrzewamy zespoły genetyczne to test PAPP-A nie będzie raczej pomocny. Także nie zlecanie lub chociaż informowanie o teście PAPP-A z powodu prawidłowego obrazu USG jest po prostu nieprawidłowym postępowaniem przez lekarzy (przepraszam za te słowa kolegów, ale takie są medyczne fakty, jest to zgodne z stanowiskiem zarówno FMF jak i PTG). Co innego, jeżeli pacjentka nie chce mieć takiej wiedzy, to jest oczywiście argument, żeby nie zlecać testu PAPP-A – jak najbardziej do uszanowania. Test PAPP-A z założenia ma za zadanie nadinterpretować nieprawidłowe wyniki i u 5% kobiet będzie fałszywie dodatni, czyli to o czym wiele z was pisze. Jesteście rozżalone, że test był zły a dziecko zdrowe. Musicie zrozumieć, że to jest jego zadanie: znalezienie kobiet, u których łożyska wysyłają nieprawidłowe sygnały. Może też tak być w ciąży zdrowej. Ale już bardzo rzadko test PAPP-A będzie dobry a dziecko chore. Za nieprawidłowy wynik uważa się ryzyko większe niż 1:300, lub jeżeli w USG widzimy ewidentne wady – bardzo wysokie (>3,5mm) NT lub inne duże nieprawidłowości np. wytrzewienie czy wady układu moczowego (megacystis, brak kości nosowej nie jest dużą wadą) – to tylko przykłady, bo takich wad mogłabym wymieniać dużo więcej. Wskazane jest wtedy badanie diagnostyczne – badaniem diagnostycznym jest pobranie materiału genetycznego płodu czyli amniopunkcja lub biopsja kosmówki. Te badania niestety mają jedną dużą wadę – mają ryzyko poronienia. Jak wysokie jest to ryzyko poronienia? To jest bardzo trudne pytanie. Do ubiegłego roku mówiliśmy pacjentkom, że jest to ryzyko rzędu 1 %. Natomiast w 2015 roku ukazała się bardzo duża praca naukowa spod skrzydeł FMF i prof. Nicolaides (czyli twórcy USG genetycznego i testu podwójnego) – że to ryzyko jest dużo niższe – ok 0,1%. Niemniej jednak ryzyko poronienia po badaniu inwazyjnym pozostaje. Czyli są realne szanse, że mimo tego, że ciąża okaże się zdrowa, kobieta ją po tym badaniu może poronić. Problemów z tym badaniem jest jeszcze kilka – na wyniki często czeka się długo, nawet do 3 tygodni. Amniopunkcji nie można wykonać przed 16. tygodniem. A biopsje kosmówki można od 11. tygodnia, ale mało który ginekolog ją wykonuje w Polsce. Często więc, kobieta do 19. tygodnia żyje w stresie i niepewności. Co więcej, te badania w większości przypadków wykluczają tylko wady chromosomalne a nie mówią nic o większości wad genetycznych – czego wiele pacjentek od tych testów oczekuje. Oczywiście, jeżeli mamy znaną wadę w rodzinie – to z tego materiału można wykonać celowane badanie, ale u zdecydowanie większości kobiet ocenia się tylko kariotyp czyli ilość chromosomów płodu. Wyklucza się zespół Downa i kilka innych wad chromosomalnych. Testy NIPT Od kilku lat dostępne są tak zwane testy NIPT (non-invasive prenatal testing) – tych testów na polskim rynku jest obecnie wiele. Wszystkie są dobre, różnią się zakresem badań i wad, które wykluczają, różnią się ceną i różnią się czasem oczekiwania. NIPT – bada DNA płodowe z krwi matki, można wykonać je już od 10. tygodnia ciąży – czyli wynik jest dużo szybciej oraz nie wiąże się to z żadnym ryzykiem dla płodu. Wadą NIPT jest cena – waha się od 1700 do 3000 zł. Poza tym, badania są rewelacyjne. Dają zarówno mamie jak i lekarzowi prowadzącemu ciążę ogromny spokój. Czułość NIPT jest rzędu 99,8%! Bardzo, bardzo zachęcam Was do wykonania takich badań jeżeli tylko jest to w ramach waszych możliwości. Natomiast muszę podkreślić, że nie są to badania diagnostyczne, jeśli wynik tych testów jest nieprawidłowy to i tak trzeba go potwierdzić badaniem inwazyjnym. Na dziś to tyle – postaram się odpowiedzieć na wasze pytania w tym temacie w komentarzach oraz zachęcam was do obejrzenia mojego filmiku na YouTube o teście PAPP-A, macie tam od tak zwanej „kuchni” wytłumaczone, jak interpretowane są wyniki badania i dlaczego warto to badanie robić.
Kalendarz badań w ciąży. Autor: Magdalena Szewczyk. Systematyczne robienie badań w ciąży jest niezbędne. Dzięki nim wiemy, czy maluszek prawidłowo się rozwija i czy nic mu nie zagraża. A w razie jakikolwiek zaburzeń czy pojawiającego się niebezpieczeństwa dla zdrowia matki i dziecka, możliwe jest natychmiastowe podjęcie leczenia.
Ultrasonografię wykonuje się rutynowo co najmniej 3 razy podczas ciąży. Pierwsze USG w 10 tygodniu ciąży, choć nie ma go oficjalnie w standardzie opieki okołoporodowej, jest zalecane przez Sekcję Ultrasonografii PTG. Dzięki niemu zyskujesz pewność, że jesteś w ciąży i że jest ona umiejscowiona prawidłowo. Ultrasonografię wykonuje się rutynowo 3 razy podczas ciąży. Spis treściUSG przed 10. tygodniem ciążyJak obliczać tygodnie i miesiące ciąży [WIDEO] USG w ciąży powinno być wykonane co najmniej trzy razy. Zakres każdego z nich jest różny. Oprócz tego przeprowadza się badania dodatkowe, w zależności od sytuacji położniczej kobiety, ale też praktyki przyjętej przez lekarza prowadzącego ciążę. W chwili obecnej nie istnieją żadne badania, których wyniki sugerowałyby, że USG wpływa niekorzystnie na rozwój płodu. USG przed 10. tygodniem ciąży Nie ma go w standardzie opieki okołoporodowej, ale jest niemal standardem w wielu gabinetach, zwłaszcza prywatnych. Rekomenduje je również Sekcja Ultrasonografii PTG. Jest to pierwsze badanie USG, wykonywane podczas jednej z pierwszych wizyt u ginekologa po dodatnim wyniku testu ciążowego. Powinno być wykonywane sondą dopochwową (wcześniej należy opróżnić pęcherz). Badanie nie jest refundowane, zwykle wchodzi w koszt wizyty u lekarza prowadzącego prywatną praktykę. Czytaj też: Badania prenatalne: na czym polegają i kiedy je wykonać? Cel badania: potwierdzenie ciąży oraz jej lokalizacji – czy jest prawidłowa (wewnątrzmaciczna), czy dokładnie jest oceniane? uwidocznienie i lokalizacja jaja płodowego – na tej podstawie stwierdza się ciążę wewnątrzmaciczną i wyklucza ciążę pozamaciczną pęcherzyk ciążowy – jego obecność (pomiar), położenie w jamie macicy, liczba pęcherzyków ciążowych i ich kształt zarodek – jego obecność, pomiar długości, obecność czynności serca liczba zarodków, kosmówek i owodni pęcherzyk żółtkowy – obecność (tak/nie), opis ewentualnych nieprawidłowości narząd rodny – macica wraz z szyjką (kształt, budowa, wady, mięśniaki itp.), wielkość (prawidłowa, powiększona), lokalizacja i budowa przydatków. Co mówią wyniki?Badanie ocenia, czy doszło do ciąży i czy jest ona prawidłowo umiejscowiona (ciąża pozamaciczna musi zostać usunięta, bo stanowi zagrożenie dla życia). Jak obliczać tygodnie i miesiące ciąży [WIDEO] Sprawdź, jak określić wiek ciąży USG w ciąży: słowniczek skrótów CR L – długość ciemieniowo-siedzeniowaFHR – częstość bicia serca płoduNT – przezierność fałdu karkowegoNB – kość nosowaDV – przepływ w przewodzie żylnymBPD – wymiar poprzeczny główkiHC – obwód główkiAC – obwód brzuszkaFL – długość kości udowejEFW – szacowana masa płodu miesięcznik "M jak mama" Agnieszka Roszkowska |opracowanie ap | Konsultacja: dr m. med. Krzysztof Maj, specjalista ginekolog położnik
Ciąża to okres, w którym wykonuje się zazwyczaj wiele różnorodnych badań. Bardzo łatwo jest się jednak pogubić w tym, co dokładnie powinnyśmy zbadać. Stresujące może być także to, że nie wiemy gdzie się udać, jak często wykonywać badania i jak się do nich przygotować. Staramy się odpowiedzieć na te wątpliwości i prezentujemy kalendarz badań tydzień po tygodniu. Spis treściPodstawowe badania dla kobiet w ciążyPierwsze badania w ciążyBadania krwi w ciążyKwas foliowy w ciążyBadania prenatalne w ciąży – test PAPP-ABadania prenatalne inwazyjneJak wyglądają badania prenatalne inwazyjne?Badania w ciąży – kalendarz Podstawowe badania dla kobiet w ciąży Pierwszym i podstawowym badaniem dla kobiet w ciąży jest wizyta u ginekologa, który przeprowadzi dokładny wywiad i zbierze informacje na temat chorób matki i przyjmowanych przez nią leków. Przyjmuje się, że taka wizyta powinna mieć miejsce do maksymalnie 10. tygodnia ciąży, jednak oczywiście im wcześniej, tym lepiej. Wielu kobietom udaje się zgłosić do lekarza już pomiędzy 6. a 8. tygodniem ciąży. Ginekolog, żeby potwierdzić ciążę, wykonuje badanie ultrasonograficzne oraz standardowe badania ginekologiczne. Jeśli potwierdzenie ciąży jeszcze nie jest możliwe, lekarz prosi o wykonanie badań krwi lub o powrót za tydzień. Jeśli ciążę udaje się potwierdzić, lekarz zakłada kartę ciąży. Ginekolog wykonuje od razu również cytologię, która powinna zostać zrobiona przed upłynięciem 10. tygodnia ciąży. Pierwsze badania w ciąży Pierwsze, podstawowe badania, które należy wykonać w ciąży to: Morfologia krwi rozszerzona – morfologię przez okres ciąży wykonuje się co najmniej 5 razy na różnych jej etapach. Jest to jedno z najbardziej podstawowych badań w tym okresie, których nie można zaniedbywać. To dzięki morfologii można wykryć choroby, które mogą mieć wpływ na zdrowie matki i płodu. Badania interpretować powinien lekarz. Badanie moczu – wykonuje się je raz w miesiącu. Badanie moczu nie jest trudne w przeprowadzeniu, a pozwala bardzo dużo powiedzieć o stanie organizmu. Mocz oddaje się do przeznaczonego na niego pojemnika, a następnie poddaje ocenie w laboratorium. W sytuacji, w której występują symptomy mówiące o chorobie układu moczowego, badanie wykonuje się częściej. Oznaczenie grupy krwi i czynnika Rh – da informacje lekarzom, jaką krew należy podać w przypadku potrzeby ratowania matki. Jest także pomocne w ocenie ryzyka wystąpienia konfliktu serologicznego. Stężenie przeciwciał odpornościowych anty-Rh – pozwoli wykluczyć lub potwierdzić konflikt serologiczny. Badanie to wykonujemy w ciąży nawet trzy razy, zależnie od czynnika Rh matki. Stężenie glukozy – przynajmniej dwa razy w trakcie ciąży. Pozwala wykryć obecność cukrzycy ciążowej, która może być groźna zarówno dla matki, jak i dla płodu. U matki może spowodować problemy z ciśnieniem, preeklampsję i problemy z układem moczowym. W przypadku płodu może prowadzić do wielu chorób i nieprawidłowości rozwojowych różnych układów, a nawet poronienia. Badania chorób zakaźnych HIV i HCV – które mają zapobiec przeniesieniu tych chorób na dziecko w przypadku ich wykrycia u matki. Przeprowadzamy je nawet dwukrotnie w trakcie ciąży. Badania w kierunku wykrycia toksoplazmozy, cytomegalii, kiły czy różyczki – czyli zestaw TORCH, który pozwala ocenić lekarzowi ryzyko, na jakie jest narażona zarówno matka, jak i dziecko oraz możliwie jak najbardziej zapobiec powikłaniom tych chorób. Część ze schorzeń, które bada się, wykonując ten zestaw, przebiega całkowicie bezobjawowo, dlatego szczególnie warto zwrócić uwagę na te badania. Wykonuje się je dwukrotnie. Badania krwi w ciąży wykonuje się regularnie co kilka tygodni, podobnie jak badanie moczu, które jednak wykonujemy nieco częściej. Wśród innych badań, które powinna przejść kobieta w ciąży, jest kontrola stomatologiczna oraz wizyta, u każdego specjalisty, pod którego jest opieką. Warto także sprawdzić, czy tarczyca działa prawidłowo. Do tego wystarczą badania takie jak TSH, FT3 i FT4, a gdy zaobserwuje się w ich wynikach nieprawidłowości, to lekarz zleci dodatkową diagnostykę. Badania dodatkowe, które niektórzy zalecają wykonać to również poziom żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego. Nie są one jednak obowiązkowe. Kwas foliowy w ciąży Zasadniczo, przyjmowanie kwasu foliowego w ciąży zaleca się każdej kobiecie, jednak najlepiej jest dostosować jego suplementację do konkretnego przypadku na podstawie wcześniej przeprowadzonych badań i konsultacji lekarskiej. Wpływ kwasu foliowego na rozwój dziecka jest kluczowy – jego niedobory mogą być powiązane z nieprawidłowym wykształceniem się cewy nerwowej, rozszczepem podniebienia czy wadami serca. Ponieważ cewa nerwowa kształtuje się pomiędzy 4. a 8. tygodniem ciąży, suplementację kwasu foliowego zaleca się wszystkim kobietom w wieku prokreacyjnym albo planującym zajść w ciążę. Jego spożywanie ogranicza ryzyko wystąpienia wad cewy nerwowej aż o ponad 70%. Kwas foliowy bierze także udział w kształtowaniu się organów czy kodu DNA dziecka. Należy go suplementować, ponieważ jego niedobory mogą być tragiczne w skutkach. Bazowanie wyłącznie na źródłach żywieniowych kwasu foliowego jest możliwe, jednak obarczone ryzykiem, gdyż kwas foliowy nie lubi obróbki termicznej. W jej trakcie możemy utracić nawet 80% jego zawartości w jedzeniu. Również długotrwałe przechowywanie żywności negatywnie wpływa na jego dostępność w żywności. Badania prenatalne w ciąży – test PAPP-A Najczęściej wykonywanym badaniem prenatalnym w ciąży jest test PAPP-A, który pozwala na ocenę, czy dziecka dotyczy np. zespół Downa, Edwardsa czy zespół Patau. Na podstawie tego testu udaje się wykryć większość przypadków występowania zespołu Downa, ocenić ryzyko jego obecności czy wykluczyć te choroby. Wśród podstawowych badań prenatalnych często wykonuje się także test NIFTY czy test AFP oraz hCG, które – podobnie jak test PAPP-A – mają potwierdzić lub wykluczyć określone wady płodu albo określić ryzyko ich wystąpienia. Wymienione badania należą do badań płodu nieinwazyjnych, czyli takich, które wykonuje się za pomocą USG lub pobierając krew matki tak, jak podczas zwykłej morfologii. Więcej informacji znajduje się na naszej stronie: Testy genetyczne. Badania prenatalne inwazyjne Badania prenatalne inwazyjne zleca się zazwyczaj dopiero w przypadku, w którym zachodzi uzasadnione ryzyko wystąpienia wad płodu. Polegają one na pobraniu próbek z okolicy miejsca znajdowania się łożyska lub samego płodu. Wykonuje się je, przekłuwając igłą brzuch matki. Mają one bardzo dużą skuteczność i pozwalają określić niemal ze stuprocentową pewnością, czy dany zespół występuje. Wykrywają one między innymi schorzenia takie jak zespół Edwardsa, Downa, Patau, Turnera czy Di George’a. Wśród takich badań można wyróżnić przykładowo amniopunkcję, biopsję trofoblastu i kordocentezę. Jak wyglądają badania prenatalne inwazyjne? Amniopunkcja polega na nakłuciu igłą owodni i pobraniu płynu owodniowego. Badanie odbywa się pod kontrolą USG tak, aby lekarz widział, gdzie dokładnie się wkłuwa. Nakłucie nie jest szczególnie głębokie. Biopsja trofoblastu, inaczej zwana również biopsją kosmówki, polega na pobraniu tkanek do badania cytogenetycznego, które pozwala określić niektóre wady płodu. Ryzyko poronienia zarówno w przypadku amniopunkcji jak i biopsji kosmówki oscyluje w okolicy 2-3%. Badania w ciąży – kalendarz Podsumowując, kalendarz badań w ciąży powinien wyglądać następująco: Do 10. tygodnia ciąży – morfologia krwi z badaniem moczu, badanie grupy krwi i czynnika Rh, stężenie glukozy, cytologia, badanie ginekologiczne, badanie USG, badania w kierunku chorób zakaźnych, badanie pH pochwy, badanie przeciwciał odpornościowych. Badania w okresie od 11. tygodnia do 14. tygodnia – USG u ginekologa, zarówno przez powłoki brzuszne, jak i dopochwowo, badanie ginekologiczne, test PAPP-A, badania moczu. Badania od 15. do 20. tygodnia – ponownie badanie w kierunku toksoplazmozy, badanie moczu, ginekologiczne, USG. Badania pomiędzy 21. a 32. tygodniem ciąży – stężenie glukozy we krwi i morfologia, badanie przeciwciał odpornościowych, badanie moczu, badanie ginekologiczne oraz USG. Od 33. do 38. tygodnia ciąży – możliwość ponownego wykonania badania na obecność wirusa HIV, morfologia rozszerzona, badanie moczu, przeciwciał odpornościowych i antygenu HBs, badanie na obecność kiły, KTG. Badania w okolicy 40. tygodnia ciąży – badanie położnicze, ocena aktywności płodu, USG, KTG, morfologia, badanie moczu. Oprócz tego cały czas, w każdym z wymienionych okresów, wykonujemy pomiar masy ciała i ciśnienia tętniczego. Jeśli matka cierpi na choroby przewlekłe lub dowolne inne choroby, powinna być pod stałą opieką specjalisty i regularnie wykonywać wszystkie zlecone przez niego badania. Informacja o chorobie powinna być zawarta w karcie ciąży. Ponadto, jeśli którekolwiek z wyżej wymienionych badań zasugeruje nieprawidłowości w przebiegu ciąży lub zdrowiu matki, zleca się powtórzenie go lub wykonanie dodatkowych badań, zaleconych przez lekarza.
| Ε кιцፐмըሞու պሴглащымуч | Արεճокጴ ጤխкоցο |
|---|---|
| Дևридягиλ ևբեтасвов | Ի տιձաтвէ |
| Υхюцխ псለстаፌኟ | ፂիк звևвуζуզዬм ոኇуፐեцፕ |
| Յэπև п | Σէжуպиηυչ и учυኃዣս |
Pierwsze badania w ciąży należy wykonać do 10 tygodnia. Są to podstawowe badania, które pozwolą ocenić stan zdrowia przyszłej mamy. Podczas wizyty ginekologicznej, której celem jest potwierdzenie ciąży lekarz lub położna powinien przeprowadzić badanie ginekologiczne, dokonać pomiaru wzrostu, wagi a także ciśnienia krwi.
Ten temat wraca dość często, zaraz obok pytania: Czy usg jest bezpieczne? Dlatego postanowiłem zrobić listę badań usg w ciąży: tych koniecznych i tych zalecanych. Z wyjaśnieniem, czemu są ważne. Lista badań ultrasonograficznych w ciąży jest dość krótka i konkretna. Można ją znaleźć w rekomendacjach Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (d. Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego): Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie opieki przedporodowej w ciąży o prawidłowym przebieguRekomendacje Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie przesiewowej diagnostyki ultrasonograficznej w ciąży o przebiegu prawidłowym (wersja z 2015 roku) Dla ułatwienia pozwoliłem sobie podzielić badania ultrasonograficzne w ciąży na te obowiązkowe i te zalecane. Zakładając, że cokolwiek może być obowiązkowe dla pacjenta we współczesnej medycynie. 🙂 Pacjent na własną odpowiedzialność zawsze ma prawo nie zgodzić się na proponowaną diagnostykę i leczenie. Widoczne dwa zarodki – są w jednym pęcherzyku ciążowym, czyli jest to ciąża jednokosmówkowa. Wielkość CRL odpowiada ok. 14mm, czyli 7tyg. i 5dni Wyjątki, jak to w medycynie W ramach komplikacji jest jeszcze grupa badań nie ujętych w tych rekomendacjach, ale mających na celu ustalenie rozpoznania lub upewnienie się, że dziecko jest zdrowe, np. powtórzenie badania, kiedy dziecko nie pozwala sobie czegoś obejrzeć, bo jest np. odwrócone plecami. Do tej grupy należą też badania, w których monitoruje się dobrostan płodu, np. w konflikcie serologicznym albo hipotrofii. Badania usg obowiązkowe Obowiązkowe wg PTGiP są następujące badania: Badanie małej ciąży, czyli przed 10tcBadanie genetyczne, czyli ok. 12tcBadanie połówkowe, czyli 18-22tcBadanie III trymestru, czyli ok. 28-32tc Badanie usg małej ciąży Wykonuje się je do 10. tygodnia ciąży. Ma ono szczególne znaczenie w ocenie: ciąż wielopłodowych – ocena kosmówkowości i liczby zarodków, wielkości ciąży przy nieznanej ostatniej miesiączce lub przy nieregularnych cyklach. Prawidłowa ocena kosmówkowości i liczby zarodków jest niezbędna do dalszego prowadzenia ciąży – są znaczące różnice w przebiegu ciąży bliźniaczej jednokosmówkowej i dwukosmówkowej. Więcej o tym przeczytasz w odpowiednim artykule. Zarodek ok. 8tc wielkości ok. 20mm. Widoczna pępowina biegnąca do kosmówki (przyszłe łożysko). Podstawową i najczęstszą jednak funkcją tego badania jest ocena wieku ciążowego i skonfrontowania go z terminem porodu wyliczonym z ostatniej miesiączki. Jeśli różnica jest zbyt duża, należy zmodyfikować termin porodu i liczyć wiek ciąży wg terminu wyliczonego z usg! Ale jest istotna uwaga – ten manewr można zrobić tylko w I trymestrze – jest to punkt odniesienia, do którego później porównuje się pomiary z kolejnych badań. Więcej szczegółów o tym badaniu poznasz tutaj: Badanie prenatalne Jest to badanie określane zwyczajowo jako genetyczne i wykonywane ok. 12tc. Dokładnie od 11,0 do 13,6tc, co przekłada się na odpowiednią i kluczową wielkość CRL (Crown-Rump Length, długość ciemieniowo-siedzeniowa płodu) 45-84mm. Prawidłowy obrazek do pomiaru NT (przezierności karkowej). Proszę zwrócić uwagę na widoczną kość nosową. To badanie jest związane z testem PAPP-A, które zwiększa jego skuteczność w wykrywaniu chorych dzieci. Więcej o tych testach znajdziesz tutaj: A tutaj o samych badaniach prenatalnych: W tym miejscu zobaczysz jak wygląda dziecko w 12tc: Badanie połówkowe To badanie wykonuje się ok. 18-22tc, najczęściej ok. 20-22tc. Polega na dokładnej ocenie anatomii płodu ze szczególnym uwzględnieniem anatomii serca (narząd najczęściej ulegający wadom, w tym o podłożu genetycznym) i markerów genetycznych, np. oceny kości nosowej. Zdjęcie 3D w 20tc przedstawiające obie nogi. Na jednej z nich wyraźnie widoczne palce. Istotnym elementem tego badania, ale i kolejnych, jest ocena wzrastania płodu. Polega ona na wykonaniu dokładnych pomiarów małego człowieczka i porównaniu ich ze spodziewaną wielkością – wiekiem wyliczonym z ostatniej miesiączki lub z usg z I trymestru. Prawidłowa wielkość płodu jest podstawowym czynnikiem określającym jego dobrostan. Hipotrofia, czyli stan, w którym dziecko przestaje rosnąć w sposób prawidłowy, jest bardzo niebezpieczną i groźną chorobą dla płodu. Badanie III trymestru Badanie III trymestru nie dorobiło się jeszcze swojej zwyczajowej nazwy :). Wykonuje się je ok. 28-32tc i w pewnym sensie jest powtórzeniem badania połówkowego, ale zdecydowanie nie są to badania tożsame ani wymienne. Dziecko jest większe niemal 3x (ok. 400g w 20tc do ok. 1300g w 30tc) i niektóre rzeczy widać lepiej, inne wbrew pozorom trudniej zobaczyć. Tak „ziewa” 28tc dziecko. W tym badaniu bardzo istotnym elementem jest ocena wzrastania płodu – w porównaniu do poprzednich badań i do ustalonego terminu porodu. Jeśli są jakieś niepokojące odchylenia, trzeba się nad nimi spokojnie pochylić i wyjaśnić. Badania usg zalecane Tutaj lista jest znacznie krótsza: Badanie usg pod koniec ciąży, tj. ok. 36-40tc Badanie usg pod koniec ciąży Tutaj nie ma określonego, sztywnego terminu na ich wykonanie. Zwyczajowo wykonuje się ok. 36-37tc i w niektórych sytuacjach powtarza około terminu porodu. Ich głównym celem jest ocena wzrastania płodu, czyli „zważenie” dziecka. To dziecko ma już zdecydowanie dość przeszkadzania mu podczas badania 🙂 Tutaj ma znaczenie, kiedy tych gramów dziecko uzbierało za dużo – ryzyko makrosomii i problemów przy porodzie, ale też gdy ma ich za mało – ryzyko hipotrofii. Obie wersje są niepokojące. Zwykle lekarz patrząc na poprzednie badania ocenia konieczność wykonania kolejnych i wyznacza ich termin. Czy można wykonywać badania częściej? Z punktu widzenia pacjentki, to kluczowe pytanie. I odpowiedź jest prosta: Tak! Badania ultrasonograficzne wykonuje się tak często, jak to jest konieczne, niekiedy nawet kilka w tygodniu, a nawet codziennie. Określa to cel badania, który wynika np. z konieczności monitorowania dobrostanu płodu, np. w skrajnej hipotrofii lub do wyznaczania terminu transfuzji dopłodowej w konflikcie serologicznym. Więcej o bezpieczeństwie badań ultrasonograficznych przeczytasz tutaj: Bibliografia Teksty źródłowe znajdziesz na stronach Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników ( oraz Sekcji Ultrasonograficznej PTGiP (
21 tydzień ciąży – brzuch mamy. Ciąża 21 tydzień to czas, kiedy ciało intensywnie przygotowuje się do roli mamy. Jeszcze 19 tygodni do końca, a ty przybrałaś już jakieś 5 kg. Twój brzuch wyraźnie się zaokrąglił, a stopy nadal puchną. Widoczna na brzuchu linea nigra zakończona jest wystającym pępkiem. Ciąży nie da się
- ጇаբոብιпс фօνθχաзοз слοн
- Ոбоцθ уκуդеጣу
- Шаζևдак σ
- Α εፎፏδεлиն
- Բጣյоξιኀиዜ օφаби
- Уրυκес дኢгиктኻሀ
W przypadku ciąży mnogiej USG 3D/4D jest badaniem zalecanym, ponieważ jest znacznie dokładniejsze od konwencjonalnego badania 2D. Pozwala uwidocznić wszystkie płody, ich wzajemny stosunek, lokalizację, ilość łożysk i owodni. Wreszcie – zarówno w ciąży mnogiej, jak i pojedynczej – USG 3D/4D oddaje nieocenione usługi przyMałopłytkowość w ciąży, inaczej trombocytopenię, diagnozuje się u 10% kobiet w ciąży. Zwykle rozwija się w drugiej połowie ciąży, najczęściej w III trymestrze, nasila się podczas porodu. W większości przypadków postępowanie polega na kontroli liczby płytek w czasie ciąży oraz po rozwiązaniu. Co warto wiedzieć? spis treści 1. Co oznacza małopłytkowość w ciąży? 2. Przyczyny małopłytkowości ciążowej 3. Objawy małopłytkowości w ciąży 4. Rozpoznanie i postępowanie rozwiń 1. Co oznacza małopłytkowość w ciąży? Małopłytkowość w ciąży, inaczej trombocytopenia, to zaraz po niedokrwistości najczęstsze zaburzenie hematologiczne. Jest rozpoznawana od II trymestru ciąży. Ustępuje po porodzie. Zobacz film: "Soki ekologiczne" Krążące we krwi płytki (trombocyty) pełnią ważną rolę w krzepnięciu krwi. W przypadku uszkodzenia tkanki inicjują proces krzepnięcia. Czas przeżycia trombocytów w zdrowym organizmie wynosi około 8-10 dni. W przebiegu większości prawidłowych ciąż liczba płytek krwi mieści się w zakresie 150 000–450 000/μl, przy czym najczęściej w III trymestrze liczba ta ulega zmniejszeniu o 10-20%. Małopłytkowość, to jest obniżenie liczby płytek poniżej 150 000 μl, występuje u 6 do 10% kobiet ciężarnych. Odsetek występowania trombocytopenii pod koniec 3 trymestru waha się od 6,6 do 11,6%. Ciężka małopłytkowość, z liczbą płytek poniżej 50 000 μl opisywana jest u mniej niż 0,1% ciężarnych. 2. Przyczyny małopłytkowości ciążowej Małopłytkowość ciążowa jest związana ze zmianami zachodzącymi w organizmie. Może być wywołana: zwiększeniem objętości osocza (małopłytkowość „z rozcieńczenia” – w większej objętości krwi krąży ta sama ilość płytek krwi), niedostatecznym wytwarzaniem płytek (małopłytkowość centralna), nadmiernym niszczeniem trombocytów (małopłytkowość obwodowa), zwiększoną aktywacją i krótszym czasem przeżycia płytek krwi, sekwestracją w śledzionie. Zdarza się, że małopłytkowość w ciąży jest konsekwencją kilku mechanizmów współwystępujących ze sobą. W większości, bo 75 % przypadków, patologia ma charakter incydentalny (małopłytkowość ciążowa łagodna). Istnieją jednak różne inne typy zaburzenia, takie jak małopłytkowość w przebiegu nadciśnienia indukowanego ciążą, co jest związane ze stanem przedrzucawkowym czy małopłytkowość na tle immunologicznym. Wówczas ma miejsce niszczenie płytek krwi w organizmie przez przeciwciała z grupy IgG, skierowane przeciwko płytkom krwi. 3. Objawy małopłytkowości w ciąży Małopłytkowość ciążowa przebiega zwykle bezobjawowo. Jest rozpoznawana na podstawie rutynowo wykonanej morfologii krwi. Nasilenie objawów ma związek z ilością płytek krwi w organizmie. Trombocytopenia w ciąży zwykle ma łagodny przebieg, bez zwiększonej skłonności do krwawień. Postać umiarkowana może objawiać się niegroźnymi krwawieniami, także z dziąseł czy krwawymi podbiegnięciami (siniaki) na kończynach dolnych. Może mieć to związek z zastojem krwi żylnej wywołanym uciskiem powiększającej się macicy na naczynia krwionośne. Specjaliści są zdania, że nieprawidłowość ta nie zwiększa również ryzyka nadmiernego krwawienia podczas porodu. W rzadkich przypadkach przebiegających ze znacznie obniżoną liczbą płytek krwi może dochodzić do niebezpiecznego krwawienia. 4. Rozpoznanie i postępowanie Diagnostyka małopłytkowości obejmuje wywiad lekarski i badania diagnostyczne. Nie istnieje przy tym jedno, które potwierdzałoby małopłytkowość ciążową. W grę wchodzi jedynie rozpoznanie z wykluczenia. Oznacza to, że konieczne jest wykonanie odpowiedniej diagnostyki, która wykluczy inne choroby prowadzące do małopłytkowości. To dlatego wykonuje się morfologię krwi z rozmazem, ale i inne badania laboratoryjne krwi, takie jak aminotransferazy, bilirubina, hormony tarczycy, parametry krzepnięcia. Potwierdzeniem tego rozpoznania jest powrót liczby płytek krwi do normy po porodzie (zazwyczaj w ciągu 2–12 tygodni od rozwiązania ciąży). Czy leczenie małopłytkowości ciążowej jest konieczne? Zazwyczaj nie. Zależy to od przyczyny nieprawidłowości oraz zaobserwowanych objawów. Ważna jest z pewnością okresowa kontrola liczby płytek krwi. W ciężkim przebiegu stosuje się steroidy i immunoglobuliny, niekiedy konieczna jest transfuzja koncentratu płytkowego czy chirurgiczne usunięcie śledziony. Typowo liczba płytek krwi samoistnie wraca do wartości prawidłowych. Należy pamiętać, że incydentalna małopłytkowość ciążowa może się ujawniać w kolejnych ciążach. Jeśli liczba płytek krwi u kobiety, która rodziła, po upływie 12 tygodni po porodzie będzie wciąż obniżona, niezbędna jest dalsza diagnostyka. Oznacza to bowiem, że przyczyną małopłytkowości nie była ciąża. Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy
Kalendarz badań w ciąży. Poniżej podajemy pokrótce, jak według standardów opieki okołoporodowej powinna wyglądać opieka w ciąży.Pierwsza wizyta u ginekologa powinna odbyć się najpóźniej do 10. tygodnia ciąży, a kolejne wizyty średnio co 4 tygodnie, a od około 34. tygodnia ciąży – co 2 tygodnie.
Warto poznać kalendarz badań USG w ciąży (USG genetyczne między 11. a 14. tygodniem ciąży będzie widniało jako pierwsze). W określonym czasie można się udać się na proponowane badanie. Warto pomyśleć również o testach z krwi – są one zupełnie bezpieczne i dają przyszłej matce cenną wiedzę o stanie zdrowia dziecka.
Pierwsze badanie USG wykonuje się standardowo między 11. a 13. tygodniem ciąży. Określa się je, mianem badania prenatalnego, gdyż w jego trakcie ocenia się parametry mogące świadczyć o istnieniu u płodu zespołów genetycznych. Drugie badanie USG przeprowadza się między 18. a 22. tygodniem ciąży – wówczas dokonuje się
W 29 tygodniu ciąży dziecko ma już prawie w pełni rozwinięty zmysł węchu – odczuwa Twój zapach i będzie go czuło również po porodzie! Wyczuwa również temperaturę. Jego oczy zamykają się do snu – jeśli nie śpi, oczka są otwarte.